انجمن نجوم آماتوری دانشگاه رازی کرمانشاه
وبلاگ اصلی انجمن نجوم آماتوری دانشگاه رازی کرمانشاهانجمن نجوم آماتوری دانشگاه رازی کرمانشاه
وبلاگ اصلی انجمن نجوم آماتوری دانشگاه رازی کرمانشاهنجوم چیست؟ترجمه مقاله IYA
ترجمه مقاله نجوم چیست از سایت جهانی نجوم عاطفه زمانی
معمولا همه از ما میپرسند:
نجوم چیست؟
و به چه کاری می آید؟
اینها سوالات خوبی هستند که جوابهای ارزشمندی نیز دارند!
نجوم دانش مطالعه تمام اجرام آسمانی است.دانش بررسی تمام خواص عالم از ستاره ها و سیارات و دنباله دارها است تا بزرگترین ساختارها و پدیده ها کیهانی در پهنه تمام طیفهای الکترومغناطیس و حتی فراتر!
نجوم دانش مطالعه تمام آنچیزهایی است که اتفاق افتاده؛تمام آنچیزهایی که در فضای بیرون وجود دارند یا زمانی وجود خواهند داشت.از اثرات کوچکترین اتم ها گرفته تا پیدایش عالم در مقیاس بزرگتر.
نجوم در دنیای کهن
نجوم قدیمیترین علوم طبیعی است که به روزگار عهد باستان برمیگردد.که ریشه درمذهب،اسطوره شناسی و نیز بررسی های نجومی تمدنهای تاریخی دارد.
نجوم ابتدایی شامل رصد الگوهای حرکتی اجرام آسمانی مرئی به خصوص خورشید و ماه و ستارگان و سیاراتی میشد که با چشم غیر مسلح قابل دیدن بودند.تغییر مکان خورشید در راستای افق یا تغییرات ظاهری وضع ستارگان در طول سال برای ایجاد تقویمهای مذهبی و همچنین در کشاورزی مورد استفاده قرار میگرفت.
تحقیقات نجومی امروزه
اجرام نجومی دور و کم فروغ هستند.ما تنها اطلاعات محدودی درباره طبیعت آنها داریم.
ما به ابزار بزرگ و قدرتمند نیاز داریم:با قدرت تفکیک و حساسیت بالا.دانشمندان نتایج انواع مختلف رصدی در طول موجهای مختلف را با هم ادغام میکنند.دانشمندان امواج الکترومغتاطیسی تمام طول طیف را مشاهده میکنند.هر قسمت از نورهای مرئی یا نامرئی بخش متفاوتی از پازل جهان را تکمیل میکند.منجمین سرتاسر دنیا رفتارهای جهان را بررسی میکنند.امروزه،این کار با ترکیب نظم بخشی از طریق شاخه بندی نجوم با استفاده از اطلاعات به دست آمده انجام میشود:
تلسکوپهای زمینی
رصدهای نجومی خارج از جو زمین
رباتهای کاوشگر
محاسبات تئوری و شبیه سازی ها
دانشمندان جهان را نه تنها برای فهم بیشتر ما از گیتی بلکه برای پیشبرد سایر علوم و تکنولوژی مطالعه میکنند.
نجوم از زیر شاخه هایی تشکیل شده که شامل این موارد است:
نجوم خورشیدی:بررسی ستاره منظومه خودمان،خورشید
علوم سیاره ای:بررسی اجرام منظومه شمسی و سایر اجرام مدارگرد به دور سایر ستاره ها
اخترشناسی:دانش مطالعه ستاره ها و تکامل آنها
نجوم کهکشانی:دانش مطالعه راه شیری به عنوان کهکشان مرکز آدم و تکامل آن
نجوم ماوراء کهکشانی:دانش مطالعه اجرام خارج از راه شیری
کیهان شناسی:دانش بررسی گیتی به عنوان یک مجموعه
و یک سری مطالعات پراکنده نجومی شامل:
_زیست شناسی نجومی:دانش مطالعه چیشرفت و تکامل سیستمهای زیستی در جهان
_باستان شناسی نجومی:دانش بررسی نجوم باستانی یا سنتی و ریشه های فرهنگی آن که دو دانش انسان شناسی و باستان شناسی را به هم گره زده است
_شیمی نجومی:دانش مطالعه ساختار شیمیایی اجرام در فضا
نجوم دو جریان اصلی تحقیقی دارد(درست مثل هر دانش دیگر)تحقیقات بنیادی و تحقیقات کاربردی
تحقیقات بنیادی
تحقیقات بنیادی مکانی است برای شکفتن ایده های نو و ابزارهایی که بعدها پیش پ افتاده به نظر خواهند رسید._درست همان گونه که در قرن نوزده کنجکاوی درباره الکتریسیته به لامپ الکتریکی منجر گشت و اکنون تار جهان گستر وب برای دانشمندان سرتاسر دنیا امکان برقراری آسنتر ارتباط را فراهم آورده است.
مصلما تحقیقات کاربردی روی شمع لامپ الکتریکی را برای ما به ارمغان نیاورده است!یا تحقیق روی تلفن وب را به دست نداده!
علم به فضایی برای کنجکاوی و تخیل نیاز دارد!تحقیقات بنیادی اساس ابزار علمی است که با کنجکاوی یا شهود آنی دانشمند بدون انتظار به نتیجه ختم شدن ایجاد میشود.
مثال:
مطالعات گالیلیو گالیله روی اقمار مشتری بود که به ما کمک کرد منظومه شمسی را بهتر درک کنییم.
مطالعات ادوین هابل بر دورشدن کهکشانهای دور دست بود که نشان داد جهان در حال انبساط است.
تحقیقات بنیادی یک روند پیشرونده است که انجام میشود چون از دید جوامع و ملتها با ارزش پنداشته میشود. که معمولا در بازه زمانی به نسبت طولانی اتفاق می افتد و حس کنجکاوی عمیق و ذاتی انسانها را ارضاء میکند.
تحقیقات کاربردیتحقیقات کاربردی ن عی از تحقیق است که به منظور دست یابی به یک هدف تجاری خاص است.
آنگونه به نظر میرس که نجوم تاثیری ناچیزی بر زندگی روزانه ما داشته است اما...
تاثیرات نجوم بر زندگی ما
پیشرفت در تکنولوژی نجوم و دانش فضا که به وابسته تحقیقات کاربردی ایجاد شده است میتواند تاثیر به سزایی بر زندگی انسانها داشته باشد.خصوصا بعد از پنجاه یا صد سال و یا کمی بیشتر.
امروزه بسیاری از مردم جهان بدون آنکه حتی متوجه باشند تحت تاثیر پیشرفتهای کوتاه و بلند مدت نجوم و علوم فضایی هستند.
تبادل تکنولوژی
برخی از نتایج نجومی یا مشتقات تحقیقات نجومی میتوانند به تکنولوژی پیشرفته تبدیل شوند (که آنرا تبادل تکنولوژی مینامند)
از این قبیل:
_تکامل آشکار گرهای سی.سی.دی
_شیوه های نوین تحلیل تصاویر
_تکنیکهای ارتباطاتت ماهواره ای
_پیشرفت صنعت روبوتیک
که نجوم هم از آنها بهره میبرد هم تکنولوژی را پیشرفت میدهد
نجوم همچنین در این موارد مفید است:
_کشاورزی:در تقویمهای کشاورزی فصلها بسیار مهم اند و برای قرنها مشاهده های نجومی زمان کاشت و برداشت را مشخص کرده است
_سفرهای دریایی:آگاهی از زمان جزرومد که توسط خورشید و ماه ایجاد میشود برای کنترل ترافیک دریایی بسیار مهم است.در زمانهای گذشته محاسبات مکان خورشید و ماه و شتارگان و سیارات در آسمان تناه راه یافتن مکان یک کشتی در دریا بود.این شیوه امروزه نیز به عنوان راه نجاتی در مواقع از کار افتادن دستگاه ها آموزش داده میشود.
_معماری:در صنعت معماری آگاهی از زمان و مسیر دقیق خورشید درآسمان برای ایجاد دما و نور مناسب در ساختمانهای جدید امری بس مهم است.
_تحقیقات جنایی:مسیر عبور خورشید،فازهای ماه،شهاب سنگها و سایر پدیده های آسمان به تحقیقات پلیس کمک میکند.
_امکان نجات احتمالی انسان:جست و جو برای سیارکهای نزدیک زمین و مطالعه آنها ممکن است روزی ما را از خطر برخورد یک شهاب نجات دهد.
_تحقیقات هواشناسی:تغییرات هوایی ایجاد شده توسط فعالیتهای انسان در صدر دستورکار علم و سیاست قرار دارد.ام باید آنها رااز پدیده های نجومی که اثرات بلندمدتی بر آب و هوای زمین دارند تفکیک کرد:
تغییرات در میزان تششعات خورشیدی میزان انرزی کل ورودی به جو زمین را تغییر میدهد
تغییر در میزان تابشهای فرابنفش خورشید لایه اوزون و دمای زمین را تحت الشعا قرار میدهد
ذرات پرانرژی اوزون را تحت تاثیر قرار میدهد
تابشهای کیهانی میتواند تراکم ابر را تغییر دهد
_به خاطر دقیق بودن دانش استرومتری_یا همان نجوم مقامی_ماهواره های ما میتوانند در فضا به پرواز درآیند.
_فهم نسبیت عام ما را قادر ساخته است هواپیما ها را به پرواز در آوریم،ماهواره به فضا ارسال کنیم و دریافتکننده ای جی.پی.اس بسازیم.
_پیشبینی وضع هوا:با پیشرفت تکنولوژی ماهواره ها اکنون پیشبینیهای دقیقتری از وضعیت آب و هاوا داریم.
ده کشف بزرگ در نجوم_راه شیری تنها کهکشان در گیتی نیست
_جهان در حال انبساط است
_نحوه تولید انرژی خورشیدی
_ستاره ها تنها بر دو نوع هستند:کوتوله یا غول
_ما اکنون ترکیب ماده معمولی در دنیا را میدانیم
_اجرام عجیبی چون تپنده ها و سیاهچاله ها را میشناسیم
_تششعات میکروویو را میشناسیم
_ماده تاریک
_منظومه های سیاره ای فراخورشیدی
_نوترینوهای خورشیدی
( این ده موردبرگزفته از مقاله ده پیشرفت غیرمترقبه نجوم در قرن بیستم_دیوید..دبلیو.هاگس و ریچارد دو گریجز_سی.ای.پی. جورنال.بحث اول.اوکتبر2007 است)
ماموریت جدید ناسا برای تعمیر هابل-شاتلSTC125
نگاهی به ماموریت آتلانتیس
برگزفته از سایت رسمی ناسا
ترجمه از:عاطفه زمانی
تلسکوپ فضایی هابل در آوریل 1990 توسط سفینه اس.تی.سی31 به فضا پرتاب شد.تا آگوست2008 صدهزار بار زمین را دور زده است.43.5فوت طول دارد و 26،905پوند جرم.در 350مایلی فراز زمین دور میزند و معادل 2160دقیقه در هفته اطلاعات در قالب تصاویر و عکس و ... به زمین ارسال میکند.(18دی.وی.دی
شاتل فضایی آتلانتیس(اس.تی.سی125:
شاتل فضایی آتلانتیس با ماموریت 11روزه اش آخرین شلیک ناسا به تلسکوپ فضایی هابل است.هفت خدمه این سفینه قرار است توان رصدی این تلسکوپ را افزایش دهند در این ماموریت با به کار گیری تکنولوزی پیشرفته دانشمندان قصد دارند توان کاوش هابل را10 تا70برابر افزایش دهند.به این منظور 5راه پیمایی برای نصب قطعات جدید و محافظهای گرمایی جدید و همچنین تعمیر دو قطعه و چک کردن سیستمهای داخلی و همچنین تعویض ژیروسکوپ،باتری ها و واحد ذخیره اطلاعات جهت ارسال به زمین برنامه ریزی شده است و امید است که طی آن کارکرد این تلسکوپ حداقل تا سال 2014 تضمین شود.
مشخصات خدمه به این شرح است:
اسکات آلتمن:فرمانده عملیات.49ساله.فرمانده عملیات قبلی تعمیر هابل
گرگوری جانسن:خلبان-این اولین ماموریت اوست-54ساله.سابقه بیش از 9000ساعت پرواز
مایکل گود:کارشناس اول ماموریت_46ساله _این اولین پرواز اوست-سابقه 2100پرواز
مگان مک آرتور:کارشناس دوم ماموریت-37ساله-دکترای اقیانوس شناسی_
جان گرانسفیلد:کارشناس سوم ماموریت50ساله-دکترای فیزیک-این سومین سفر او به هابل است-سابقه پنج راه پیمایی فضایی برای تعمیر هابل
مایک ماسیمینو-کارشناس چهارم -سابقه یک بار ماموریت به هابل-46 ساله-سابقه دو راه پیمایی قبلی برای تعمیر هابل-دکترای مهندسی مکانیک
اندرو فویستل:کارشناس پنجم-اواین پرواز اوست-43 ساله-دکترای علوم زمین شناسی-طراح برنامه های دریای زمینی و فضایی ناسا
درباره راه پیمایی ها
هر راهپیمایی به طور متوسط بین 6.5تا7ساعت به طول خواهد انجامید.راهپیمایی ها از روز پهارم اغاز میشود.
در چهارمین روز ماموریت گرانسفیلد و فویستل دوربین هابل را با یک دوربین با زائیه دید بیشتر جایگزین خواهند کرد.و سپس به تعویض یکی از چند پردازنده کامپیوتری مخصوص ارسال اطلاعات به مین میپردازند که از اوکتبر گذشته در ارسال اطلاعات تاخیر دارد.و مکانیزم جدیدی نیز اضافه خواهند کرد که به دانشمندان امکان خواهد داد در پایان عمر مفید تلسکوپ «را به زمین برگردانند.
در پنجمین روز ماسیمینو و گود سه باتری از باتریهای تلسکوپ و سه محفظه که هر کدام حاوی دو ععد از شش عدد ژیروسکوپهاس تلسکوپ هستند را تعویض میکنند.
در روز ششم گرانسفیلد و فویستل طیف نگار با نام:"منشا جهان"را نصب خواهند کرند.علم نوین به ما این اجازه را میدهد که محفظه تصحیح نوری "COSTAR"را که از زمان آغاز ماموریت هابل بر آن نصب بوده جایگزین کرده و تصاویر بهتری به دست بیاوریم.
فضانوردان همچنین تعمیرات دوربین ارسال داده پیشرفته هابل را آغاز خواهند کرد که در سیستم برق خود دچار مشکل شده است که در نتیجه دو کانال از سه کانال ارتباطی رصدی خود را از دست داده است.
در روز هفتم ماسیمینو و گود به نعمیر و ارتقا طیف سنجی خواهند پرداخت که از سال 2004 بنا به مشکلات موجود بر سر راه انتقال برق از کار افتاده است.و همچنین به نصب یک پوشش محافظ استیلی در لایه خارجی هابل خواهند پرداخت که به جای عایق دولایه فعلی که بر اثر مرور زمان از بین رفته است نصب خواهد شد.
در روز هشتم گرانسفیلد و فویستل به تعویض نهایی باتریها میپردازند و سنسور مورد نیاز برای گرفتن تصاویر عمقی را تعویض خواهند کرد و لایه محافظ دیگری نیز بر سطح خارجی نصب خواهند کرد.
حقایقی درباره آتلانتیس:
اس.تی.سی125 ،126امین شاتل فضایی است که به فضا ارسال شده است.سی امین پرواز آتلانتیس و دومین آن در سال جاری محسوب میشود.همچنین این شاتل که خود از سری شاتلهای اس.ام.4 است پنجمین ارسال به سمت هابل است.
از برترین کشفیات هابل:
عمر جهان:13.7میلیارد سال
تمام کهکشانها در مرکز خود سیاهچاله دارند
یافتن اولین مولوکول آلی در جو یک سیاره غیر زمین
و این موضوع که سرعتی که جهان با آن از یکدیگر دور میشود توسط نیرویی نا شناخته ایجاد میشود که 75درصد جهان را تشکیل داده
حقایق هابل:
عمیقترین عکس هابل از فاصله 12میلیارد سالی از زمین گرفته شده است
هابل هر 96 دقیقه یک بار مدار خود را با سرعت پنج مایل بر ثانیه طی میکند
ثابت کردن هابل بر تصاویر اجرام عمقی مثل آن است که یک باریکه لیزر را بر یک 10 سنتی که در 200مایلی قرار دارد ثابت کنی
سایر ماموریتها به هابل
اس.ام1-اس.تی.سی 61 دسامبر1997:تصحیح قدرت تفکیک آینه هابل و نصب قطعات جدید بر آن
اس.ام2:اس.تی.سی82 آوریل1990:با نصب قطعات جدید امکان رصدهای عمقی فراهم گشت
اس.ام3آ-اس.تی.سی103:دسامبر1999:تعویض 4 تا از شش ژیروسکوپ هابل که به ناگاه از کار افتادند
اس.ام 3بی:اس.تی.سی109:مارس2002:نصب دوربین پیشرفته جدید که قدرت هابل را ده برابر کرد.
.
حقوقو کلیه تصاویر متعلق به سایت ناسا میباشد.
پیام رئیس اتحادیه بین‌المللی نجوم درباره سال جهانی نجوم
| پیام رئیس اتحادیه بین‌المللی نجوم درباره سال جهانی نجوم | ۱۶/۱۱/۱۳۸۶ |
اتحادیه‌ی بین‌المللی نجوم سال ۲۰۰۹ را با شعار «جهان، برای کشف از آن تو» به عنوان سال جهانی نجوم برگزیده است. سال جهانی نجوم ۲۰۰۹ یادبودی از چهارصدمین سالگرد نخستین مشاهده نجومی به‌وسیله‌ی تلسکوپ است که توسط گالیله انجام شده است. این یک جشن جهانی نجوم، تأثیرگذار برروی جوامع و فرهنگ با تأکید جدّی بر آموزش، مشارکت عمومی و بکارگیری جوانان؛ و با رویدادهایی در سطح ملّی، منطقه‌ای و جهانی در تمام طول سال ۲۰۰۹ خواهد بود. سال جهانی نجوم ۲۰۰۹ توسط سازمان ملل به‌منظور سرپرستی به یونسکو واگذار شد که مورد تأیید این سازمان نیز قرارگرفت. این، منظور از پیشنهادی است که در پایان سال ۲۰۰۷ برای تصویب به رأی‌گیری در مجمع عمومی سازمان ملل گذارده شد. | |
به نقل از سایت انجمن نجوم ایران
جهت خواندن همین مطلب به زبان انگلیسی اینجا کلیک کنید